Przyczyny i objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego jako źródło zmian nastroju u kobiet

Często spotykane u kobiet objawy takie jak wahania nastroju, drażliwość, uczucie napięcia, tkliwość piersi czy zatrzymywanie wody w organizmie, są wynikiem zjawiska zwanej PMS (zespołem napięcia przedmiesiączkowego). Wśród tych objawów, dla wielu kobiet szczególnie uciążliwe okazują się te związane ze zmianami emocjonalnymi np. nerwowość, nadpobudliwość czy drażliwość. Powodem tych dolegliwości jest zazwyczaj wzmożona wrażliwość kobiecego organizmu na fluktuacje poziomu hormonów płciowych podczas cyklu miesięcznego.

Zaburzenia nastroju występujące przed miesiączką, takie jak zwiększona nerwowość, rozdrażnienie czy też nadmierna pobudliwość są określane jako PMDD (przedmiesiączkowe zaburzenia dysforyczne). Jest to jedna z form PMS-u. Wedle szacunków, aż 30% wszystkich kobiet doświadcza objawów PMS, natomiast jego najbardziej nasilona forma – PMDD dotyka blisko 10% populacji kobiecej.

Zespół napięcia przedmiesiączkowego (PMS) jest skutkiem różnorodnych dolegliwości fizycznych i emocjonalnych, które pojawiają się podczas fazy lutealnej cyklu miesięcznego, czyli w tygodniu poprzedzającym miesiączkę. Największe nasilenie objawów zazwyczaj występuje w dwóch ostatnich dniach przed rozpoczęciem krwawienia oraz w pierwszym dniu miesiączki. Typowe dolegliwości zgłaszane przez pacjentki to:

Pod względem behawioralnym – zaburzenia snu, zmiany apetytu (zarówno wzrost jak i spadek), zmiana libido, rezygnacja z codziennych czynności i zainteresowań;
Odnośnie symptomów psychicznych i emocjonalnych – gniew, drażliwość, wahania nastroju, poczucie lęku lub napięcia, brak kontroli nad sobą, problemy z koncentracją;
Jeśli chodzi o objawy fizyczne – ból brzucha lub skurcze, tkliwość piersi, bóle głowy lub całego ciała, przybieranie na wadze, uczucie zmęczenia, nudności, zatrzymywanie wody w organizmie oraz obrzęki.

Pojedyncze objawy PMS-u dotykają ponad 80% kobiet, jednak nie wpływają one na normalne funkcjonowanie pacjentek. W przypadku PMS, objawy te są na tyle silne, że mogą zakłócić codzienne życie kobiety, wpływając negatywnie na jej relacje interpersonalne oraz efektywność w pracy. Objawy PMS mogą pojawiać się w każdym cyklu miesiączkowym aż do menopauzy, jednak ich nasilenie i uciążliwość są zależne od kondycji psychofizycznej pacjentki i zmieniają się z biegiem czasu.