Często można spotkać się z popularnym przekonaniem, według którego ludzie korzystają jedynie z 10% swojej zdolności umysłowej, a reszta kapitału intelektualnego jest marnowana. Prowadzi to do pytania, czy naprawdę istnieje tyle niewykorzystanego potencjału w naszych umysłach, czy może natura rzeczywiście marnotrawi tak wielkie zasoby? Przyjrzyjmy się więc, co nauka ma nam do powiedzenia na temat funkcjonowania i wykorzystania naszego mózgu.
Nie da się ukryć, że nasz mózg jest organem niezwykłym. Waży tylko 2% masy całego ciała, a zużywa aż 20% wszystkich kalorii ciała. Składa się w 60% z tłuszczów, pozostałość stanowią woda, białka, minerały i węglowodany. Jego temperatura jest o 2° wyższa niż reszta ciała, co pokazuje intensywność procesów metabolicznych mających miejsce w naszym mózgu. Zaskakujące mogą być również informacje, że mózg generuje wystarczającą ilość energii elektrycznej do zapalenia żarówki o mocy 25 W oraz że zawiera na tyle naczyń krwionośnych, że dałoby się nimi czterokrotnie okrążyć całą Ziemię. Wszystko to składa się na strukturę mózgu, w którą wliczamy również neurony i komórki glejowe.
Badanie mózgu to zadanie dla naukowców od wielu wieków. W przeszłości polegało to głównie na autopsji i obserwacjach pod mikroskopem. Nie dawało to jednak pełnego obrazu działania tego organu. Dopiero XIX-wieczne eksperymenty, choć kontrowersyjne, pozwoliły na lepsze zrozumienie mózgu poprzez uszkadzanie różnych jego części i obserwowanie efektów tych działań. Dziś naukowcy korzystają z technik neuroobrazowania, takich jak tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny czy elektroencefalografia (EEG), które umożliwiają monitorowanie aktywności mózgu podczas wykonywania różnych zadań.
Mózg składa się z trzech głównych części: mózgu właściwego, pnia mózgu i móżdżku. Mózg właściwy zajmuje 80% całej struktury i odpowiada za odczucia sensoryczne, emocje, myślenie i naukę. Móżdżek kontroluje równowagę, koordynację, postawę ciała i drobną motorykę. Pień mózgu reguluje funkcje autonomiczne, takie jak bicie serca, oddech, cykle snu i przebudzenia oraz przełykanie. Mózg składa się z dwóch symetrycznych półkul, które są odpowiedzialne za różne funkcje i zawierają wiele różnych płatów, każdy z nich odpowiedzialny za inne zadania.
W kontekście wykorzystania naszego mózgu warto zauważyć pewną specyfikację obu półkul mózgu. Prawa półkula odpowiada za ruchy lewej strony ciała i odwrotnie. To pokazuje, jak skomplikowany jest nasz mózg i jak wiele różnych funkcji pełni.